Dokter op zee (8)

Dokter op zee (8)
Roerganger en uitkijk
28 september 2010

Hr. Ms. Zuiderkruis is 170 meter lang, 20 meter breed en ze heeft een waterverplaatsing van 17.000 ton (en dat staat gelijk aan het gewicht). Kortom, zeker geen klein schip. De allereerste keer dat ik de brug van een marineschip opliep, vond ik het dan ook bijzonder om te zien dat het roer werd bediend door de jongste matroos aan boord.

Bij ons aan boord is dat niet anders. Ook hier zitten de jongste takenboekers achter het roer. Zij sturen het schip, stellen de vaarsnelheid in, communiceren met de technische centrale over bijvoorbeeld het bijzetten of afschakelen van een extra motor of stuurmachine. Dit alles op aangeven van de wachtsofficier op de brug.

Wachtsofficieren-in-opleiding
Momenteel hebben we ook wachtsofficieren-in-opleiding van het KIM aan boord. Zij lopen toegevoegd aan een wachtsofficier om het vak te leren. Ook zij kunnen dan de roerorders geven.

Dus: de roerganger stuurt het schip (voert de roerorders uit), de toegevoegd wachtsofficier vaart het schip (geeft de roerorders) en de officier van de wacht heeft het schip (is verantwoordelijk). Met name op een oorlogsschip moet duidelijk zijn wie waarvoor verantwoordelijk is. Het is dus vooral belangrijk dat helder is wie het schip heeft.

Roerganger en uitkijk
Behalve een roerganger lopen er ook één of 2 uitkijken op de brug. Zij speuren de omgeving af op zoek naar contacten (andere vaartuigen) en geven bijvoorbeeld ook de precieze positie van de helikopter door wanneer deze komt oplanden op het schip.
Er wordt regelmatig een meteo opgesteld, een overzicht van de temperatuur, luchtdruk, het wolkendek etc. Om de zoveel tijd wisselen de roerganger en de uitkijk elkaar af.

Verbindingsdienst
Naast deze mensen zit er op de brug ook nog een matroos-verbindelaar. Deze zorgt voor de communicatie tussen de brug en radio-centrale, commando-centrale en de andere scheepvaart om ons heen. Dit gebeurt middels openbare en versleutelde radiocommunciatie (bijvoorbeeld de marifoon). Maar bijvoorbeeld ook met morse-code via de seinlamp, waarvan de lichtbundel op het ontvangende schip wordt gericht. Dat is in ieder geval niet af te luisteren.
Zoals gezegd, de officier van de wacht heeft het schip en mag daarom de brug ook nooit verlaten tijdens zijn wacht, tenzij hij de verantwoordelijkheid tijdelijk aan een collega kan overgeven.