Wist je dat... (6)
Wist je dat... Kanonnen!
Sinds we in deze serie zijn begonnen met het bespreken van wapensystemen, heb je bijna alleen maar kunnen lezen over raketten en wapens tégen raketten. Misschien dacht je wel dat alles tegenwoordig draait om dit soort high-tech systemen en dat er op een modern schip geen kanon meer te vinden is. Nou, toch wel hoor! De tijd van varen met alléén kanons is inderdaad voorbij, maar ook op de nieuwste schepen zul je dit vuurwapen voorlopig nog gewoon blijven zien!
De Nederlandse marine kent twee typen kanons: de 76mm, waarmee alle M-fregatten zijn uitgerust, en de 127mm, zijn zwaardere broer, die je tegenkomt aan boord van elk LCF. Beide zijn van de Italiaanse leverancier Oto Melara. Opgericht in 1905 als Vickers Terni, maakte dit bedrijf in het begin niet alleen militaire ‘benodigdheden’, maar ook bijvoorbeeld tractors. Pas nadat Italië lid was geworden van de NAVO, ging men zich vooral op wapensystemen richten. Bestsellers op kanon-gebied waren de Pack Howitzer 105/14 voor de landmacht en de 76/62 Compact voor marineschepen.
Waarschuwing voor gekaapt schip
Dat laatste kanon – voluit: de Oto Melara 76mm/62 Super Rapid, binnen de marine beter bekend als de Oto Melara 76mm, of zelfs nog korter: als de 76mm – kan met hoge snelheid schieten. Met z’n 120 schoten per minuut is het geschikt om inkomende vliegtuigen en zelfs raketten af te weren. Maar hij kan ook andere schepen beschieten of doelen op land bestoken. De 127mm aan boord van de Hr.Ms. De Zeven Provinciën vuurde pas nog een waarschuwingsschot af op een gekaapt schip! En ook in de oorlog tegen Irak hadden onze mariniers aan land veel voordeel van de schoten vanuit zee. Een kanon dat in één minuut maar liefst 120 schoten kan leveren, moet natuurlijk snel te laden zijn. Vroeger werd dat vanaf het dek gedaan, maar tegenwoordig zul je niemand meer buiten zien als er geschoten wordt. De patronen gaan nu namelijk met een lift van de munitiebergplaats naar een ruimte recht onder het kanon. Daar worden ze in rekken geplaatst – zwaar werk, want zo’n patroon is ongeveer 1.20 meter lang! – en van daaruit eventueel in het rek van het kanon zelf. Uit deze binnenste ring pakt het kanon zelf de patronen die hij nodig heeft, om die vervolgens tot ontploffing te brengen. Een patroon bestaat uit een huls, waar het kruit in zit, en een granaat. Terwijl het kanon de lege huls aan de voorkant op het dek gooit, vliegt de granaat na het afvuren met 3300 km per uur richting doel.
Hij krijgt vleugeltjes!
Moderne kanons schieten dus niet met kogels, maar met granaten. Het verschil is dat een granaat ontploft. Op dit moment gebruikt de marine de zogenaamde HE-versie: granaten van het type ‘High Explosive’. Die hebben een sterk stalen omhulsel met daarin onder andere een explosief. Als dat ontploft, spat het stalen omhulsel uit elkaar en vliegen er scherpe stukken metaal in het rond. Zo’n HE-granaat kun je heel goed gebruiken tegen vliegtuigen bijvoorbeeld, of tegen andere schepen, of tegen onbeschermde landdoelen. Een tank schakel je er niet mee uit, maar je kunt ook niet alles hebben... Toch blijft Oto Melara nieuwe snufjes bedenken. Zo wordt er voor de grotere kanons op dit moment munitie ontwikkeld waarvan de granaat zichzelf kan bijsturen: zodra die is afgevuurd, klappen er vleugeltjes uit, waardoor de kans nog groter wordt dat hij zijn doel raakt.
Vuren via het radarscherm
Juist doordat een kanon minder high-tech is dan een raket, kost het niet meteen een vermogen om een keer te vuren. Nog een voordeel: een kanon kan worden gebruikt tot op vrij korte afstand. Als een ander schip niet wil stoppen, kun je bijvoorbeeld een waarschuwingsschot lossen. Kortom, de rol van het kanon is echt nog lang niet uitgespeeld.
facts & figures
Naam: Oto Melara 76mm/62 Super Rapid
Kaliber: 76 mm (= diameter van de loop)
Gewicht: 765 kg
Vuursnelheid: 120 schoten per minuut
Gewicht HE-granaat: 6,3 kg
Snelheid: 3300 km per uur
Bereik: 18 km
Aan boord van: >1000 marineschepen uit 53 landen
Juli 2006
Geen opmerkingen:
Een reactie posten